Preguntas frecuentes
1 Que é COBRE SAN RAFAEL, Quen está detrás do Proxecto Touro?
O Proxecto Touro é unha continuidade da actividade mineira de cobre que estivo activa entre 1973 e 1986 na mina de Touro. Desde o ano 1986 e ata a actualidade, a empresa galega Explotacións Galegas, do Grupo Francisco Gómez, mantivo activa esta concesión de explotación para a obtención de áridos. Para poñer en valor o mineral de cobre presente na súa concesión mineira, a empresa galega ha chegado a un acordo cun socio especialista en minería metálica, Atalaia Mining, empresa española que achegará a tecnoloxía e o know- how necesarios para o éxito desta iniciativa. O acordo entre Grupo Francisco Gómez e Atalaia se base no desenvolvemento conxunto da iniciativa empresarial de forma que, a medida que se cumpran unha serie de fitos, Atalaia terá unha participación cada vez maior no proxecto a fin de garantir a súa solvencia económica, técnica e ambiental. Ambas as partes estarán presentes desde o principio do proxecto ata o peche e clausura.
2 Quen é Explotacións Galegas?
3 Quen é Atalaia Mining?
Atalaia Mining PLC é un novo produtor de cobre europeo co Proxecto Riotinto, en Huelva, como o seu principal activo. Cotizada na Bolsa de Londres (AIM) e en Toronto ( TSX), os seus principais accionistas son Trafigura (22%), Xiangguang Copper (22%), Orion Resource Fund (14,7%), Liberty Mining & Metals (14%) e Majedie (5,5%). Conta cun Consello de Administración independente (5 conselleiros independentes sobre o total de 9) e multicultural composto por dous españois, dous de EEUU, dous de Reino Unido, un de Canadá e un de China. Os españois son o Conselleiro Delegado ( CEO), Alberto Lavandeira; o ex Director Xeral de Minas, Jose Sierra; e o director de Fusións e Adquisicións de Trafigura, Jesus Fernandez. Atalaia Mining conta cun equipo que é o activo principal da empresa cunha experiencia contrastada en desenvolvemento e operación de 5 minas (ouro, cobre e níquel), que empezaron de cero e, a día de hoxe, todos elas están a funcionar, algunhas xa máis de 20 anos. Na actualidade, Atalaia Mining opera na mina de Riotinto, en Huelva. Pero o equipo crave da empresa está composto por persoas que participaron na construción e posta en marcha dalgunhas das minas que se construíron recentemente en España: O Val/ Boinás en Asturias, Carlés (Asturias), Aguablanca (Badaxoz) e Riotinto (Huelva) ademais doutros proxectos como Tasiast en Mauritania e Mutanda no Congo.
4 Onde está e que é o Proxecto Touro?
O proxecto Touro baséase na explotación do xacemento do mesmo nome que está situado no Monte das Minas entre os concellos do Pino e Touro (A Coruña). Trátase dunha zona mineira activa desde o século XIX e que foi explotada como mina de cobre entre 1973 e 1986 por Riotinto Patiño. Desde entón ata a actualidade, veu sendo utilizada pola empresa Explotacións Galegas para a obtención de áridos. Este xacemento consiste nunha banda con riqueza variable de mineral de cobre, que na zona de Touro e O Pino atópase a pouca profundidade (entre 20 e 80 metros).
5 Como sabe COBRE SAN RAFAEL que a mina é viable?
Cobre San Rafael realizou investigación xeolóxica, probas metalúrxicas e estudado alternativas segundo os estándares aceptados polos mercados internacionais. As análises confirmaron os estudos realizados por diferentes empresas con anterioridade. O tamaño do xacemento potencialmente explotable está absolutamente probado (en base a máis de 100 quilómetros de sondaxes de exploración) e estimouse entre 90 a 120 millóns de toneladas (dependendo do prezo do cobre). Aínda así, a tonelaxe do xacemento ten posibilidades de aumentar con investigación adicional.
Que material se extraerá da mina de Touro?
O mineral de cobre que se extraerá no Proxecto Touro é exclusivamente calcopirita ( sulfuro de ferro e cobre) que se atopa finamente diseminado en bandas semi-horizontais dentro dunha roca volcánica (básica, dura e absolutamente inerte). Ao redor do mineral de cobre tamén aparecen sulfuros de ferro ( pirita).
7 Cal é o proceso para a extracción destes minerais?
A explotación do mineral realizarase co uso de explosivos de forma similar ao dunha canteira de árido. Posteriormente, o mineral voado sométese a trituración – similar a calquera canteira salvo que de maior tamaño – seguido dunha moenda mesturado con auga. Despois, esta mestura de mineral e auga pasa a un proceso de flotación que separa os grans de sulfuros de cobre dos demais que non teñen interese económico. Este proceso é parecido ao dunha lavadora onde se engade un escumante e un colector superficial, co que se consegue que a partícula de cobre péguese ás burbullas de aire e flote, separándoos dos residuos estériles que se atoparían no fondo.
8 Que tipo de produtos utilízanse para o proceso de flotación? Son tóxicos?
Os produtos de flotación utilizados son biodegradables, non tóxicos, e probados desde hai máis de 150 anos. En Galicia utilizáronse por exemplo durante máis de 15 anos na mina de Rubiales (Ou Cebreiro) ata o seu peche e tamén na mesma mina de Touro.
9 O proceso de extracción xera residuos, que pasará con eles?
- O material sobrante da mina, que chamamos estéril, non contén produtos tóxicos nin perigosos Con todo, realízase un tratamento adecuado do mesmo, conforme á lexislación e as mellores prácticas do sector.
- Os estériles de planta colócanse nun depósito impermeabilizado, que se sela e restaura ao clausurar a operación. Parte dos estériles van encher ocos mineiros, impermeabilizados e finalmente selados e restaurados.
- Este método coñécese como minería de transferencia, que minimiza a afección ao medio natural, facilitando a reintegración paisaxística e asegurando unha restauración ambiental sustentable e paralela no tempo á operación.
10 Como se xestionan a augas? xeraranse augas acedas?
- O Proxecto Touro establece un Sistema de Xestión que asegura o manexo correcto de todas as augas do proxecto, tanto subterráneas (a través das impermeabilizacións) como superficiais (coas canalizacións e o tratamento das augas). A aplicación deste sistema, dentro das mellores prácticas do sector e a estrita lexislación vixente, evita calquera afección ao medio natural.
- O proceso mineiro reutiliza as augas nun circuíto pechado que conta cunha planta de tratamento de augas, polo que o consumo de auga fresca é mínimo.
- Cobre San Rafael ten o compromiso de garantir aos veciños que terán acceso a auga en cantidade e calidade igual ou mellor en relación co consumo que realizan hoxe, no caso de que o desenvolvemento da actividade afectáselles.
11 Cal será o impacto ambiental da explotación?
- O Proxecto garante que o medioambiente e a calidade das augas da súa contorna non serán afectados. É máis, supón unha oportunidade para mellorar as condicións actuais, froito de épocas nas que non había normativa ambiental ou, a que había, era menos estrita.
- O desenvolvemento dos labores de explotación mantén distancias de seguridade aos puntos habitados próximos segundo indica a lei, polo que evitará molestias e afeccións ás persoas, animais e cultivos da contorna.
- Nin os minerais extraídos, que xa están presentes de maneira natural no terreo, nin os produtos utilizados no proceso industrial conteñen substancias perigosas. En calquera caso, tanto minerais como aditivos permanecen nun circuíto pechado e confinados en medios onde non poden afectar a augas, terreos, persoas ou animais.
12 A mina está nunha zona agro-gandeira son compatibles ambas as actividades?
A gandería e a minería son actividades perfectamente compatibles e en ningún caso excluíntes. Concretamente na provincia da Coruña hai dous claros exemplos disto: as minas de Lignitos de Meirama e Pontes de Garcia Rodriguez, nos que gandería e minería coexistiron no mesmo contorna.
Hai que ter en conta que o novo proxecto engloba ao redor de 700 hectáreas e a mina histórica ten unhas 500. A afección de terreos que actualmente están dedicados a usos que non son forestais, é mínima. O proxecto ocupa 691 ha, das que Cobre San Rafael terá que adquirir 361,11 ha. Destas 361,11 ha, o 85,5% (306 ha) son de masa forestal, monte alto e monte baixo. Do resto de hectáreas, 18 pertencen a labradío, 20 a prados e 16 a camiños.
Nun contexto como o galego, non hai ningún indicio que permita pensar nunha afección negativa da mina sobre a agricultura ou gandería locais: En primeiro lugar non hai unha competencia polos recursos hídricos, humanos ou de infraestruturas entre os dous negocios, xa que todos son abundantes ou excedentarios na zona de Touro – O Pino. É máis, a activación do proxecto pode significar melloras nas condicións das augas da contorna, a capacitación profesional dos seus habitantes e as infraestruturas da comarca. Existen moitos casos no mundo de minas cuxa posta en marcha vén acompañada dunha mellora na produción agrícola e gandeira. En segundo lugar, a xestión ambiental de Touro estará, como non pode ser doutra maneira, en liña coa lexislación actual, común en Europa, e das máis restritivas no mundo. Isto asegura que a súa actividade non afectará fóra da pegada do proxecto mineiro. Iso tendo en conta que, en comparación coa ocupación do territorio que fai a industria agropecuaria, a minería ocupa unha porcentaxe mínima. Ademais, dentro da súa política de Responsabilidade, a mina de Touro quere manter un diálogo constante con outros sectores produtivos da súa contorna, buscando como mellorar a súa desempeño e tendendo pontes á colaboración intersectorial. Particularmente no que respecta ao futuro peche da explotación, cuxa restauración ambiental supón unha oportunidade de reintegrar á natureza os espazos utilizados pola minería de maneira limpa, segura e con potencial para a súa reutilización en proxectos de desenvolvemento agro-industrial.
13 Cal será o impacto no Camiño de Santiago?
A mina de Touro está situada a tres quilómetros e medio do paso do Camiño de Santiago. Localmente o impacto visual será mínimo e totalmente nulo desde o Camiño de Santiago debido a topografía. Por tanto, o proxecto mineiro non afecta de forma directa ao Camiño de Santiago nin ao seu ámbito de respecto, téndose en conta o mesmo tanto no deseño do proxecto como dos accesos.
14 Cal será o investimento económico total neste proxecto?
O investimento vai superar os 200 millóns de euros. Destes, o 80% é local ou rexional, exceptuando equipamento moi especializado. Inclúe as fases de exploración, deseño de proxecto, permisos e construción da planta de beneficio de mineral, ademais das instalacións e infraestruturas asociadas. Segundo os estudos, prevese que os custos operativos sitúense ao redor dos 100 millóns de euros ao ano.
15 Canto emprego xerarase?
Os postos de traballo directos creados estarán contorna aos 400 con picos importantes durante a construción e posta en marcha. A estas cifras habería que engadir os postos indirectos fixos, de contrátalas principais e os inducidos, estimando o total en polo menos 1000 postos de traballo adicionais. Hai que destacar que a maior parte deste emprego gozarano persoas da contorna máis próxima. Máis aínda tendo en conta que se trata dunha zona tradicionalmente mineira, e se parte dunha parte alta da curva de aprendizaxe. Existe así mesmo un compromiso expreso de dar preferencia tanto a persoas como a provedores locais á hora de contratar, sempre que cumpran cos criterios e necesidades do Proxecto e oferten dentro das condicións de mercado.
16 Canto durará a explotación aberta?
Antes de chegar a ter unha explotación operativa, o proxecto pasase durante un período aproximado de 18 meses, por unha fase de desenvolvemento na que se construirán as instalacións mineiras e a infraestrutura necesaria para o posterior funcionamento. Unha vez xa este a explotación aberta, o proxecto en operación ten en principio polo menos 13 anos de duración en base ás reservas actualmente coñecidas, para producir unhas 30.000 a 35.000 toneladas de cobre anuais. Finalmente despois da explotación da mina levase a cabo clausúraa e peche das instalacións mediante desmantelamento uns 2 anos, restauración e vixilancia. O Proxecto Touro divídese en dúas fases. A primeira terá unha duración aproximada de 18 meses (mínimo 15 meses) desde o permiso de construción. Durante esta primeira fase desenvolvésense as instalacións necesarias para iniciar os labores de explotación e produción de cobre. A segunda fase de construción farase durante o terceiro ano e de forma simultánea á produción normal, terá unha duración de 8 meses (mínimo 6 meses). Esta segunda fase levase a cabo para incrementar a capacidade de tratamento de 5 a 8 Mtm de mineral tratado.
17 Cal será a repercusión económica da explotación da mina de Touro?
Existen 5 puntos craves na repercusión socio-económica da reapertura da actividade da mina de Touro:
- Aproximadamente, crearanse 400 postos de traballo directos e indirectos ao ano, maioritariamente locais. De forma inducida tamén haberá repercusión local e rexional destacable, que se estima en 1000 empregos.
- Durante os primeiros 18 meses aproximadamente o 80% do investimento necesario para a explotación mineira será local e rexional, salvo os equipos moi especializados.
- Os custos anuais operativos da orde duns 100 millóns de euros durante 14 anos serán maioritariamente na comunidade galega e a nivel local.
- Estímase que se realizarán exportacións desde os portos galegos de aproximadamente 100.000 toneladas de concentrado de cobre ao ano.
- Realización de exploración para expandir reservas.
18 Unha vez finalice o proceso de explotación, que pasará coa mina? Que proxectos de restauración e rehabilitación ten a empresa?
Unha vez que finalice a explotación da mina levase a cabo un proxecto de peche e clausura. Os terreos recuperarán unha morfoloxía natural, quedando limpos e seguros, cun potencial importante para desenvolver proxectos de posta en valor, representando unha auténtica oportunidade de futuro para a contorna.
O proxecto de Restauración inclúe o desmantelamento das instalacións industriais, a restauración final dos espazos que non foron restaurados durante a fase de explotación e finalmente o control e a vixilancia dos espazos restaurados. A Mina de Touro conta xa cun proxecto de restauración detallado e comprometido que levase a cabo en paralelo coa fase de explotación da mina. Ten como obxectivo a mellora ambiental das zonas afectadas en beneficio da poboación da zona, a través da reforestación con bosque autóctono e a creación de zonas de pradería e, entre outras prestacións, a formación dunha lagoa que potencie a biodiversidade e a creación de hábitats favorables para especies ameazadas. O destino final dos terreos débese de estudar no seu debido momento en función das circunstancias e posibilidades dese momento.